वो स्त्री है

तर त्याचं झालं असं की आज लेकाबरोबर त्याचा ट्रेनचा वर्षभराचा पास काढायला गेले होते. चक्क तिथे जास्त गर्दी नव्हती, नाहीतर हे मोठ्ठी रांग असते. तरीही त्या ऑफिसमधे अकरा काउंटर्सच्या समोर लोक होते आणि आतमधे ३-४ लोक त्यांच्या नंबरची वाट बघत घुटमळत होते. आम्हाला वाटलं आपण दारात आहोत, आपल्याकडे टोकन आहे आपण आत जाऊ शकतो कारण आतमधे बसायला खुर्च्या असतात. पण दारातल्या दरबान ताईंनी आम्हाला अडवलं अन म्हणे “आत गर्दी आहे, मी सांगेलं तेव्हाच आत जायचं!“ 

गर्दी!!! अकरा आणि चार पंधरा लोक म्हणजे गर्दी? ह्या लोकांना कुंभमेळ्यातच घेऊन यावं वाटतंय मला. गर्दी काय असते ते कळलं असतं त्यांना आणि पुण्यही मिळालं असतं, त्यांना आणि मलाही! तर अशा प्रकारे त्या ऑफिसमधली २ माणसांची गर्दी बाहेर आली आणि मग आम्हाला ताईंनी आत सोडलं. 

आमचा टोकन नंबर डिस्प्ले झाला आणि त्या काउंटरवर साठीतल्या ताई! त्या म्हणाल्या ओळखपत्र दाखवा आणि माझं धाबं दणाणलं. म्हणलं लेकाचं तिकीट असलं तरी कागज तो मेरेभी दिखाने पडेंगे. कागज आणायची सपशेल विसरले होते मी! बरं आपण पडलो टॅक्सपेयर्स, जगात आपण कुठेच म्हणू शकत नाही “कागज नहीं दिखायेंगे!”

त्यांना म्हणलं “हे बघा कागज तो घरपे है लेकीन मेरे पास डिजिटल कापी है ना! देखो” मनात देवाचा धावा करत होते की ह्या ताई जर्मन नसाव्यात. कारण जर्मन लोकांचं कागदांवर भारी प्रेम. कागदी नोटा, सरकारी पत्रव्यवहार, घरमालकांचा भाडेकरूंशी सवांद इत्यादी इत्यादी सगळं कागदी पाहिजे. मग माझे पारपत्र कसे बरं चालेल डिजिटल? 

पण माझ्या आणि लेकाच्या सुदैवाने ताईंनी माझ्या पासपोर्टची डिजिटल कापी बघून मान्य केलं की ह्याचा कागदी तुकडा ह्या बाईकडे आहे आणि तिने लेकाच्या पासची प्रक्रिया पूर्ण केली आणि आमचा जीव भांड्यात पडला. 

आम्ही दोघे मेट्रोने घराजवळच्या स्टेशनला आलो आणि स्टेशनमधून  वर येऊन बसची वाट बघायला लागलो. इथे जवळच मॉल आहे आणि तिथेच किराणा दुकान पण आहे. मनात विचार आला की आता मॉलच्या इतक्या जवळ आलोय तर कमीत कमी दूध तरी घेऊन जाऊ. म्हणून लेकाला म्हणलं की चल जरा दूध घेऊ आणि तसेच चालत घरी जाऊ. तर त्याने वर्मावरच बोट ठेवलं, म्हणे की तू दूध घ्यायला म्हणून नेतेस आणि दोन तीन पिशव्या भरून सामान खरेदी करतेस. कंटाळा येतो मला! 

आमचा वादविवाद चालू असतांनाच बस आली. लेकरू माझी वाटही न बघता बसमधे जाऊन बसलं. त्याला वाटलं न जाणो आईने दूध आणायला नेलं तर! मग मी ही बसले त्याच्यासोबत बसमधे. म्हटलं ज्युनिअर पुराणिक नाही म्हणाले म्हणून काय झालं, सिनिअर पुराणिक कधीच नाही म्हणणार नाहीत माझ्याबरोबर यायला! 

बस निघणार तितक्यात एक पन्नाशीच्या ताई धापा टाकत आल्या आणि मोठमोठ्या कोकच्या दहा बाटल्या असलेलं पाकीट त्यांनी बसच्या दारात ठेवलं. बसचालकासकट सगळ्या प्रवाशांनी जरा त्रासिक कटाक्ष टाकले कारण ताईंनी ते पाकीट असं काही दारात ठेवलं की बसचे दार ते पाकीट हलवल्याशिवाय लागणारच नाही. ते पाकीट ठेवून ताई “आलेच हं" म्हणून कोणाला काही कळायच्या आत पटकन निघूनही गेल्या!

ताई पुन्हा धापा टाकत आल्या तर एका हातात पुन्हा दहा बारा पिण्याच्या पाण्याच्या बाटल्यांचं पाकीट आणि एका हातात मोठी पिशवी घेऊन आत आल्या आणि बसचालकाला म्हणाल्या ”चला आता!” बसचालकाच्या चेहऱ्यावर भाव “हो तुमच्या घरचीच बस आहे, निघतो हां मॅडम!” 

स्थिरस्थावर झाल्यावर ताईंनी सगळ्यांना जे कारण सांगितलं ते ऐकून बसमधल्या माझ्यासहित सगळ्या बायकांनी मनोमन मान्य केलं की ताई तुमचं बरोबर आहे आणि पुरुषांनी हात टेकले! ताई म्हणाल्या “काही नाही इथे दुकानात फक्त ब्रेड घ्यायला आले होते हो, पण तिथे गेल्यावर इतक्या गोष्टी घ्यायच्या आहेत हे लक्षात आलं त्यामुळे हे एवढं सामान झालंय बघा!!”

चिरंजीवांनी माझ्याकडे मिश्किल कटाक्ष टाकला. तेवढ्यात आमचा स्टॉप आला, तर ताई पण इथेच उतरणार होत्या. लेक स्वतःहून त्यांना म्हणाला “ते पॅकेट्स द्या इकडे, मी मदत करतो तुम्हाला." माझी कॉलर ताठ! त्यांचं सामान घेऊन आम्ही खाली उतरलो तर त्या म्हणाल्या “धन्यवाद लेकरा, माझा मुलगा येतोय मी थांबते इथेच.” तर लेक म्हणतो कसा “अहो आम्ही इथेच राहतो मी घेतो पॅकेट्स. तुम्ही कोणत्या बोल्डिंगमध्ये राहता? मी येतो तुमच्यासोबत.” ताई खुश. 

लेक त्यांना सोडून आला आणि म्हणाला ”आई तुम्ही आईलोक म्हणजे ना! त्यांचा मुलगा आत्ता त्यांना म्हणत होता की आई तू फक्त ब्रेड आणायला गेली होतीस ना? हे काय आहे सगळं?” 

मी फक्त डोळे मिचकावले!! मी काय बोलणार नाही का? क्यूँ की मैं  भी तो एक स्त्री हूँ!!

#माझी_म्युनिक_डायरी 

धक्का

तसं पाहायला गेलं तर आयुष्यात अनपेक्षित घटनांमुळे जे धक्के बसले आहेत ते #मॅगी_काकूंमुळेच बसले आहेत. त्यांचा शेजार सोडल्यापासून फार निरस आयुष्य चाललंय. तर ते असो. पण आज जो धक्का बसलाय ना तो फारच जिव्हारी लागलाय. आता काय सांगू! जवळच्या भारतीय किराणा दुकानात सकाळच्या पारी जाऊन भक्तिगीते ऐकायच्या सवयीमुळे बसलाय हा धक्का!

आज जरा भाज्या आणि वाणसामान आणावं म्हणलं. बसमध्ये बसल्यावरच तिथे आज कोणती भक्तिगीतं ऐकायला मिळतील हा विचार मनात घोळत होता. त्याच आनंदात ३-४ स्टॉप कधी गेले ते कळलंच नाही. सरकत्या जिन्याने वर जातांनाच गाणी ऐकू येतात. पण आज काही आवाजच आला नाही. मला वाटलं दुकान बंदच आहे. पण दुकान उघडं होत आणि आत जाऊन पाहते तर काय, दुकानात मोठ्ठा टीव्ही लावलेला आणि त्यावर “कजरारे कजरारे तेरे काले काले नैना” गाणं चालू होतं!

अपेक्षाभंग, घोर अपेक्षाभंग! ये किस लाइनमें आ गये आप? असं वाटायला लागलं! भक्तिगीतांच्या जागी कजरारे बघायचं दुःख पचवून मी दुकानवाल्या दादाकडे बघितलं आणि माझ्या लक्षात आलं ”मालक बदललाय जणू!” बदललेला मालक बघूनही मी त्याला विचारलं “तुम्ही तर सकाळी भक्तिगीतं लावता, आज काय आहे हे?” बिचारा ओशाळून म्हणाला “दीदी आज दुकान जल्दी खोली तो सुबहही लगाये थे!” मी अच्छा म्हणून पटापट सामान घेऊन तिथून पळ काढला. पण तो दादा मला “आगाऊ" म्हणाला असेल हे नक्की. तरी बरं त्यांना हे माहित नाहीये की मी त्यांच्या जर्मन ग्राहकांना तुपाविषयी ज्ञान देते आणि त्यांच्या दुकानातून तूप खरेदी करू नका सांगते. हे कळलं तर धुलाई पक्की! 

मला काय करायच्या आहेत बरं नसत्या चौकश्या! पण अपेक्षाभंगाचं दुःख हो, दुसरं काय! लेक आणि नवरा म्हणतात तसं, माझ्या अशा प्रश्नांनी मी नाही तर ते दोघच कधीतरी मार खातील लोकांचा!! 

धक्क्यावरून आठवलं. सुखद म्हणतात तसा धक्का तीन आठवड्यांपूर्वी म्युनिकहून मुंबईला जातांना लुफ्तान्झाच्या विमानात बसला. विमान निघायच्या आधी मराठी लोकांसाठी शुद्ध मराठीमध्ये एक घोषणा झाली. त्या दादाने इतक्या सुस्पष्ट आणि शुद्ध मराठीत सूचना दिल्या की लगेच त्या आवाजाचा शोध घ्यायला लागले. मला वाटलं वैमानिक किंवा एखादा हवाईसुंदरच (हवाईसुंदरी म्हणतात तसं 😛) बोलतोय! पण त्यांच्यापैकी कोणीही मराठी नव्हतं; सगळे जर्मन. तरीही त्यांनी विमानातल्या नव्वद टक्के प्रवाश्यांसाठी मराठीत सूचनावजा घोषणा लावली हे काय कमी आहे! नाहीतर ते इंडिगोवाले. महाराष्ट्रात मुंबई ते छ. संभाजीनगरच्या विमानात इंग्रजी आणि हिंदीमधे सूचना देतात. त्यांना मराठीचं इतकं वावडं का आहे ते काही कळत नाही.  

बाकी काहीही असो, त्या मराठी घोषणेच्या अनपेक्षित सुखद धक्क्यामुळे तो प्रवास कायम लक्षात राहील. एकंदर काय तर धक्के सुखद असो वा दुःखद लक्षात राहतातच!  

#माझी_म्युनिक_डायरी

तुपाख्यान

आज पुन्हा सकाळच्या वेळी जवळच्या भारतीय किराणा दुकानात गेले होते. तिथे ह्यावेळीही भक्तीगीत चालू होतं. जर्मन मॉलमध्ये सकाळी सकाळी ”राम सिया राम सिया राम जय जय राम” ऐकून अक्षरशः अंगावर रोमांच उभे राहतात. 

सध्या लेकाला सुट्या असल्यामुळे मी त्याला नेलं नाही असं कसं होईल! तर ते लेकरू त्याच्या मनाविरुद्ध, कसंतरी जीवावर आल्यासारखं पाय ओढत माझ्यासोबत आलं. म्हणलं जरा आटे दालका भाव पता चलेगा बच्चेको, क्यूँ!

भारतीय किराणा दुकानात खरेदी आटपून मी पैसेच देत होते तेव्हाच एक जर्मन ताई दुकानात आल्या आणि त्यांनी दुकानदाराला घी कुठे आहे?” असं विचारलं. त्यांनी “घी" म्हणलं की माझे कान टवकारले. दुकानदाराने त्यांना सांगितलं कुठे ठेवलंय ते. तोवर माझे पैसे देऊन झाले होते. दुकानवाल्या दादाने नेहमीप्रमाणे चहा घेणार का? विचारलं! आता एवढ्या हाडं गोठवणाऱ्या थंडीत मसाला चहाला “नाही" तरी कसं म्हणणार! मी चालेल म्हणणार तितक्यात “आईईई! आता कुठे चहा घेते. काहीही तुझं. ते चहा घ्या म्हणाले की लगेच हो म्हणतेस! मला वेळ नाहीये चल लवकर." असे तडफदार शब्द माझ्या कानावर पडले. मग काय, आलो दुकानाबाहेर. 

पण.. “घी" वाल्या ताईंशी बोलायचंच असं मी ठरवलं होतं. म्हणून लेकाला म्हणाले जरा थांब मला त्या ताईंशी तुपाविषयी बोलायचं आहे. हे ऐकून लेकाचा चेहरा बघण्यासारखा झाला होता. टिनेजर्सला वैताग आणणाऱ्या गोष्टी आईने केल्याच पाहिजेत; हो किनई! “मी तुझ्यासोबत नाहीये, मी चाललो. काहींच्या काही असतं तुझं. कशाला बोलायचंय अनोळखी बाईशी तुला? आणि तुपाचं काय?“ एवढं बोलून मुलगा पसार! लांबच्या लांब जाऊन थांबला. जिथे कोणालाही कळणार नाही की मी त्याची आई आहे, जी लोकांना तुपाविषयी फुकटचे सल्ले देते!

तेवढ्यात जर्मन ताई दुकानाबाहेर आल्या. मी नमस्कार वगैरे म्हणलं आणि लगेच विषयाला हात घातला. 

मी: तुम्ही नेहमी भारतीय दुकानातूनच तूप घेता का? आणि तुपाविषयी तुम्हाला कसं माहित?

ताई: आम्ही मागे केरळमध्ये योगसाधना करायला गेलो होतो तेव्हा तुपाची महती कळली तेव्हापासून रोजच्या आहारात वापरतो. 

मी: खूपच छान. पण एक सुचवू का? हे जे तूप तुम्ही घेता ना ते भारतातल्या माहितीतल्या ब्रँडचं नाहीये. 

ताई: हो का? मग कोणतं घेत जाऊ?

मी: तुम्ही घरी कराल का? अमुक ब्रॅन्डचं बटर फार छान आहे. ते आणा आणि त्याचं तूप कढवा. फार रवाळ आणि छान वासाचं तूप होतं. मी जर्मनीत आल्यापासून तसंच करते. 

ताई: हो घरी केलं आहे मी. पण तुम्ही नक्की कृती सांगाल का म्हणजे मला समजेल. 

मी: (जर्मनमध्ये शब्द आठवून आठवून तूप कढवण्याची कृती सांगणे म्हणजे लै अवघड काम बघा!) 

ताई: (आनंदून) तसं अवघड नाहीये. पण कंटाळा हो कंटाळा. घरी एवढे सगळे सोपस्कार करायचा कंटाळा! पुढच्या वेळी मी नक्की करून बघेन. 

मी: पण अमुक ब्रँडचंच बटर वापर बरं. दुसऱ्या ब्रॅण्डच्या बटरच्या तुपाला वास येतो. 

ताई: नक्की. धन्यवाद आणि नवीन वर्षाच्या शुभेच्छा!

मीही शुभेच्छा दिल्या आणि लेकाला शोधायला निघाले. मॉलच्या बाहेर थेट बसस्टॉपवरच सापडला! जसं काही आजूबाजूचे लोक ह्यालाच म्हणाले असते की ”वो देखो इसकी तूपवाली माँ लोगोको ग्यान दे रही है!” 

तरी बरं मी त्या ताईला आपण भारतात तूप कसं तयार करतो ते नाही सांगितलं! नाहीतर लेक घरी पोहोचला असता आणि त्या ताईने बोलणं अर्धवट सोडून तिथून पळ काढला असता कदाचित!

पण रामदास स्वामींच्या ह्या उक्तीनुसार वागावं आपण “जे जे आपणासि ठावे। ते ते इतरांसि शिकवावे। शहाणे करून सोडावे सकळ जन।।” 🙏🏼🙏🏼

#माझी_म्युनिक_डायरी