शनिवार, २२ एप्रिल, २०२३

सुखद

बऱ्याच दिवसांनी स्वच्छ ऊन पडल्यामुळे आणि पाराही २० अंशाच्यावर गेल्यामुळे तुम्ही चक्कर मारून यावं जरा, असं ठरवता. पण संसारी लोकांना कितीही चकरा माराव्या वाटल्या तरी पर्स/बॅगेत पिशवी ठेवावीच लागते. दुधच संपलंय, फळं आणावी लागतील, आता बाहेर पडतेच आहे तर स्पार्गेल घेऊनच येऊ, इत्यादी गोष्टी काय चुकतात होय. तर ते असो!

अगदी सुखद वातावरणात घराजवळ खरचंच २-४ चकरा मारून तुम्ही बस पकडता. जवळच्या सुपरमार्केट मध्ये अगदी जत्रा असणार हे माहित असल्यामुळे तुम्ही बसने जरा लांबच्या मार्केटचा रस्ता धरता. 

बसमध्ये बसल्यावर अचानक ड्रायव्हर काका स्वतःच्या जागेवरून उठुन बसच्या मागील भागात जातात. नक्की काय झालंय हे बघायला तुमच्या सहीत बसमधील पुढील भागातील प्रवासीही मागे वळून बघतात. एक वृद्ध जोडपं बसायला जागा शोधत असतं. त्यातल्या काकूंच्या हाताला प्लास्टर असतं. 

ड्रायव्हर काका त्या दोघांना बसच्या पुढील भागात घेऊन येतात. तिथे वृद्धांसाठी राखीव जागेवर दोघांना बसवतात. काकूंची आस्थेने चौकशी करतात. कुठे उतरायचं आहे हेही विचारून घेतात. जोडपं बरंच वयस्कर असल्यामुळे त्यांना धीर देतात. 

हे सगळं घडत असताना, बस निघायला उशीर होतोय हे माहित असून, बसमधील एकही प्रवासी कोणत्याही प्रकारची नाराजी दर्शवत नाही. ड्रायव्हर काका शांतपणे बस सुरु करून निघतात. पाचव्या स्टॉपवर वृद्ध जोडप्याला उतरायचं असतं. ड्रायव्हर काका पुन्हा शांतपणे त्यांच्या जागेवरून उठून त्या आजी आजोबांना खाली उतरायला मदत करतात. इथून नीट जाताल ना घरी असंही विचारतात. ते आजी आजोबा त्यांचे आभार मानतात आणि बस पुन्हा सुरु होते. आणि हो, ड्रायव्हर काका स्वतःच साठीचे वगैरे असतात! 

खरोखर सुखद अनुभव! इतक्या दिवसांची तुमच्या मनावरील आणि वातावरणातील मरगळ नाहीशी होते. पण दुकानातून सामान आणायचं आहे ह्या विचारसरशी तुम्हाला आठवतं की तुमचं दुकान तर मागेच राहिलं, आजी आजोबांच्या नादात तुम्ही चक्क २ स्टॉप पुढे गेलेल्या असता!

#माझी_म्युनिक_डायरी 

(फोटो आपला उगीचंच, इथे वसंत सुरु झालाय ना!)





मंगळवार, ११ एप्रिल, २०२३

मेट्रो


जर्मनीत, म्युनिकमध्ये पाऊल ठेवल्यापासून सगळ्यांत जास्त कोणत्या गोष्टीने लक्ष वेधून घेतलं असेल तर ते इथल्या सार्वजनिक वाहतुक व्यवस्थेने! बस, ट्राम, मेट्रो आणि अंडरग्राउंड मेट्रो अश्या चार प्रकारच्या वाहनांनी मिळुन इथली सार्वजनिक वाहतूक व्यवस्था सांभाळलेली आहे. 

म्युनिकच्या मध्यवर्ती भागात सुरु होणाऱ्या अंडरग्राउंड मेट्रोचं, जिला इथे यु-बान(U Bahn) असं म्हणतात तिचं जाळं पूर्ण म्युनिकभर पसरलेलं आहे. ८ लाईन्सवर असलेल्या ९६ स्टेशन्सना जोडणारं हे एक साधारण १०४ किलोमीटरचं मोठं नेटवर्क १९७१ मध्ये सुरु झालेलं आहे. सगळ्यांत जास्त भरवश्याची मेट्रो म्हणजे अंडरग्राउंड मेट्रो. कारण तिथं जास्त अपघात वगैरे होत नाहीत, वाहतुकीचा कोणताही अडथळा नसतो त्यामुळे ट्रेन्स वेळेवर असतात. साधारणपणे दर एक ते दीड किलोमीटरवर एक एक स्टेशन आहे ह्या मेट्रोचं आणि काही काही स्टेशन्स इतकी सुंदर आहेत की बास! 

तुमच्या घराजवळ यु बानचं स्टेशन एखाद्या किलोमीटरच्या परिसरात असणारच आणि ते नसलं तर बस स्टॉप किंवा ट्राम स्टॉप किंवा मेट्रोचं(S Bahn) स्टेशन असणारच.

बसेसचे आणि ट्राम्सचे स्टोप्स ५०० ते ८०० मीटरवर आहेत. म्हणजे तुमच्या घराजवळून, ऑफिसजवळून किंवा शाळेजवळून बसमध्ये बसायचं आणि यु बानच्या स्टेशनला उतरायचं. तिथे जमिनीच्या दोन मजले खाली उतरून अंडरग्राउंड ट्रेनमध्ये बसून इप्सित स्थळी जायच्या स्टेशनवर उतरायचं. ते स्थळ जर स्टेशनपासून जरा लांब असेल तर वर तुम्हाला एकतर ट्राम तरी असते किंवा बस तरी. म्हणजे प्रवाश्याला कमीत कमी त्रास कसा होईल ते बघूनच सगळं  बनवलं गेलंय. 

ह्या सगळ्यांत प्रत्येक व्यक्तीचा विचार केलेला आहे. त्यांत अपंग आणि अंध लोक, प्रामधारी माता, वृद्ध लोक इत्यादी सगळ्या प्रकारच्या लोकांना ही सार्वजनिक वाहतूक व्यवस्था कशी सोयीनी वापरता येईल ह्याचा विचार करून ट्रेन्स, स्टेशन्स, बसेस, ट्राम्स डिझाईन केलेलं आहे. हे बघून अचंबित व्हायला होतं. प्रत्येक स्टेशनवर लिफ्ट्स, एस्केलेटर्स आहेतच, अगदीच जिथे लिफ्ट नसेल तिथं एस्केलेटर तरी असतेच. स्वच्छता तर वाखाणण्याजोगी आहे! 

तिकीट दरही माफक आहेत. तुमच्याकडे जर महिन्याचा, आठवड्याचा किंवा दिवसाचा पास असेल तर तो प्रत्येक वाहनात चालतो. म्हणजे तुम्हाला तिकीट काढल्यावर बस, ट्राम, ट्रेन ह्या सगळ्यांतून बिनदिक्कत प्रवास करता येतो.

ह्या व्यवस्थेत संप होत नाही असं नाही, ते होतातच पण फार ताणत नाहीत. 

एकंदर काय तर, जर सार्वजनिक वाहतुक व्यवस्था इतकी प्रभावी  असेल तर माणसाचं आयुष्य खरंच किती सोपं होऊ आणि सुखकर शकतं ह्याची प्रचिती म्युनिकला आल्यावर आली!

मॅगी काकुंजवळ राहात होते तेव्हा तर घरापासून २ मिनिटांच्या अंतरावर बस, ट्राम आणि यु बान म्हणजेच अंडरग्राउंड मेट्रोचे स्टॉप होते, मग वाटलं काय तुम्हाला!

ईथल्या इतक्या सोयीस्कर सार्वजनिक वाहतुकीची सवय झाल्यामुळे युरोपातल्या प्रत्येक शहरातल्या सार्वजनिक वाहतुक व्यवस्थेवर ताशेरे ओढायचा हक्क मला आपोआपच मिळालेला आहे असं मी मानते आणि ह्या ठिकाणी पॅरीस नामक शहरातील मेट्रोचा उद्धार करून माझा लेख आवरता घेते. 

#माझी_म्युनिक_डायरी 








वाचकांना आवडलेले काही