चैतन्यकांडी

आज ट्रेनमध्ये दोन सौंदर्यवत्या दिसल्या! मास्क लावलेले असुनही त्या दोघींच्या डोळ्यांवर थापलेला मेकअप पाहुन आपल्याकडच्या जुन्या सिनेमातील नायिकांचा मेकअप आठवला! बटबटीत, डोळ्यांच्या वर काळं कुळकुळीत दिसणारं,डोळ्यांपासून निघुन पार डोक्यात गेलेलं लायनरचं टोक! मला त्या दोघींची लिपिस्टिक कशी असेल ह्याची उत्सुकता लागुन राहिली. लेडीजबायकाचं असंच असतं, घेणं ना देणं अन फुकटचं कंदील लावणं! 

तर त्या दोघी साधारण विशीतल्या असतील! माझं अचानक त्या दोघींच्या हाताकडे लक्ष गेलं आणि मी मी डोळे विस्फारले! एकीने हळुचकन पर्समधून एक चौकोनी कागद काढला, मग दुसरीने तिचं अनुकरण केलं. मग पहिलीने तंबाखूची पुडी काढली आणि त्या पुडीतुन स्वतःच्या हातातल्या कागदावर आणि मैत्रिणीच्या हातावरच्या कागदावर थोडी तंबाखु टाकली. पहिली ताई मैत्रिणीला छानपैकी कृती समजावून सांगत सांगत चैतन्यकांडी वळायला लागली; चैतन्यकांडी म्हणजे बिडी हो. मैत्रीणही अगदी मन लावुन त्या ताईचं ऐकत ऐकत बिडी कशी झकास वळता येईल ते बघत होती! 

मग पहिल्या ताईने इकडेतिकडे बघुन, कोणी बघत नाहीये ना वगैरे बघुन, तोंडावरचा मास्क हळुच खाली करून, कागदाच्या एका बाजूला जीभ फिरवून, वळलेली बिडी व्यवस्थित चिकटवली. मैत्रिणीची बिडी नीट जमत नसल्यामुळे ताईने तिला बिडी वळायला मदत केली. अश्या रितीने मला जर्मन बिडी वळण्याचा धडा विनामुल्य मिळाला! ताई जितक्या पोटतिडकीने मैत्रिणीला बिडी कशी वळतात हे कृतीसहीत शिकवत होती ते पाहुन मला माझ्या मैत्रिणींची फार आठवण आली! नाही नाही, आम्ही बीड्या वळत नव्हतो, ते मैत्रीणप्रेम वगैरे!

मला लगेच कळलं की अरेच्या ह्या सौंदर्यवत्या तर पुढच्याच स्टेशनला उतरतील! मला कसं कळलं म्हणताय, सोपं आहे! इथल्या ट्रेन्समधे कोणी बिडी वळायला घेतली तर ते २ स्टेशन्सनंतर उतरणार हे मला गेल्या पाच वर्षात पक्क कळुन चुकलंय!

मी ज्या स्टेशनला उतरले तिथेच त्या दोघी पण उतरल्या! आता मला वाटलं की ह्या नक्की विरुद्ध बाजुला जातील, पण नाही; मी ज्या सरकत्या जिन्याने.. एस्कलेटर हो, वर निघाले, त्या सुद्धा तिकडेच आल्या! 

बस्स... अब सिर्फ और एक सरकता जिना... तेच ते एस्केलेटर आणि लगेच धुरांडं सुरु, मला हे बिड्या वळणाऱ्यांचं माहित झालंय! दुसऱ्या सरकत्या जिन्याने आम्ही जमिनीवर पोहोचतो न पोहोचतो तोच दोघींनी बिड्या शिलगावल्या आणि जोरदार कश मारले आणि मला त्यांची लिपिस्टिक दिसली म्हणुन हायसं वाटलं! काळी होती! 

अहाहा, ती मैत्री पाहुन माझं मन भूतकाळात अगदी ३०-३५ वर्षे मागे गेलं! लहानपणी गावाकडे गेल्यावर माझ्या आज्जीच्या मैत्रिणी आल्या की अश्याच तंबाखु मळत मळत त्यांच्या गप्पा रंगायच्या! 

सौ. राजश्री उपेंद्र पुराणिक